Archives: April 2023

တၢ်ဃ့ၢ်သဘျိၣ်တၢ်တထံၣ်ဃီဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအအိၣ်

ဖဲယဃ့ၢ်ဝဲလၢ သ့ၣ်ပှၢ်အပူၤအဆၢကတီၢ် ယလူၤကွၢ်ဃုဃ့ၢ်ဘၣ်ကျဲဖုၣ်ဒီး ဖျါဒ်ယကျဲကမၣ် ကျဲလၢယတညီနုာ် လဲၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢယသးပူၤ မ့ၢ်ယကျဲကမၣ်လံဧါအဃိ, ယသံကွၢ်ပှၤဃ့ၢ်တၢ်ဖိတဂၤ လၢအအိၣ်ဟဲဝဲဒၣ်လၢ တၢ်မဲာ်ညါ, မ့ၢ်ယပိာ်ကျဲ ဘၣ်ကစီဒီဧၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဆၢ“မ့ၢ်” လၢတၢ်လီၤတံာ်အပူၤ ဒီးထံၣ်ဝဲယတၢ်သးဒ့ဒီ အဃိ, စံးကဒီးဝဲ “တဘၣ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်တဂ့ၤ, ယဃ့ၢ်ကျဲလၢ အကမၣ်ခဲလၢာ်ဝံၤလၢာ်လံ. ဘၣ်ဆၣ် တဘၣ်မနုၤမးဘၣ်. ကျဲခဲလၢာ် ပှၤဃ့ၢ်န့ၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.”

တၢ်မၤအသးလၢထးအံၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် ယနီၢ်သးအတၢ်အိၣ်သး အကြၢးကတၢၢ် န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ယအိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤလၢ တၢ်လ့ပစီတဖၣ်အပူၤ, မ့ၢ်ယသးစဲဘူးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်အတၢ်ထူးတၢ်တီၤအဃိ မ့ၢ်ယလဲၤကပာ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤ အဘျီဆံးအါလံလဲၣ်. ကစၢ်ယွၤ သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤလၢ ယကမၤကမၣ်ကဒီးအီၤဘၣ်ဆၣ် အဝဲပျၢ်ယတၢ်ကမၣ် ကိးဘျီဒီး မၤစၢၤယၤလၢ ယကလဲၤတၢ်ဆူညါန့ၣ်လီၤ. လၢပသးသမူအတၢ်လဲၤကျဲအပူၤ အကတီၢ်ကအိၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ပကလဲၤကမၣ်တၢ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပမ့ၢ် အၢၣ်လီၤ ပတၢ်ကမၣ်ဒီး ပျဲသးစီဆှံဆီတလဲ မၤဂ့ၤထီၣ်ပှၤန့ၣ်ဒီး ထီဘိန့ၣ် ကစၢ်ယွၤ အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤအသး လၢကပျၢ်ပတၢ်ကမၣ်တဘျီလၢ်လၢ်န့ၣ်လီၤ.

စီၤပီလူးသ့ၣ်ညါတ့ၢ်ဝဲစ့ၢ်ကီးလၢ ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အတၢ်လဲၤကျဲအပူၤ…

ပဒိးန့ၢ်(ငါန့ၢ်) တံၤသကိးလၢ စ့န့ၢ်ဧါ

တၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤ ပှၤဘၣ်အိၣ်ထဲဒၣ်တဂၤဧိၤဒီး ဘၣ်အိၣ်သယုၢ်သညိန့ၣ် အါထီၣ် အါထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. စးထီၣ်လၢ ၁၉၉၀ နံၣ်န့ၣ် ပှၤအမဲရကၤဖိလၢ အတံၤသကိး တအိၣ်ဘၣ်တဖၣ် အါထီၣ်လွံၢ်ပူတပူန့ၣ်လီၤ. ယူၤရပၤ(Europe)ထံကီၢ်တနီၤအထံဖိ ကီၢ်ဖိနီၢ်ဂံၢ် ၂၀ မျးကယၤန့ၣ် တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်ဝဲ သးအတၢ်သယုၢ်သညိဒီး ဖဲလၢကီၢ်ယပၣ်(Japan)န့ၣ် ပှၤသးပှၢ်တနီၤကူၣ်တၢ်ဆးတၢ် တသ့တဘၣ်လၢၤဘၣ်အဃိ လုၢ်သ့ၣ်ခါပတာ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီတၢ်ဘျၢ ဒ်သိးကမၤန့ၢ်တံၤသကိးလၢဃိာ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဖံးတၢ်မၤကျဲအကျိၤအကွၢ်တဖၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်အစဲလၢ ပှၤအတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ် သးအတၢ်သယုၢ်သညိတဖၣ်အဂီၢ် - တၢ်ငါလီၤတံၤသကိး(တၢ်ဒိးန့ၢ်တံၤသကိးခီဖျိ ကျိာ်စ့)န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်နၣ်ရံၣ်အဂီၢ် နမ့ၢ်ဟ့ၣ်စ့ဒီး နကမၤန့ၢ်တံၤသကိးလၢ အကစံးကတိၤသကိးတၢ်ဒီးနၤ မ့တမ့ၢ် ကအိၣ်သကိး, လဲၤသကိး တၢ်သူၣ်ဖှံသးညီ အမူးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအဘၣ်မၤ “တံၤသကိး” ဒ်န့ၣ်အသိးတဂၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်သံကွၢ်အီၤ, ပှၤလၢအလိၣ်ဘၣ်တံၤသကိးတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤဒ်လဲၣ်တကလုာ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဆၢ “ပှၤမၤန့ၢ်အီၣ်ကဲလၢ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအပူၤဒီး အသးအနံၣ်အလါ ၃၀-၄၀ အဘၢၣ်စၢၤလၢ ဖံးတၢ်မၤတၢ်အဆၢကတီၢ် နၣ်ရံၣ်အါမးအဃိ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကဃုတံၤသကိးတအိၣ်တဖၣ်”န့ၣ်လီၤ.

လံာ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ပာ်ဖျါဝဲပှၤလၢ အဖိမ့ၢ်ဂ့ၤ…

ကစၢ်ယွၤအတၢ်တီတၢ်လိၤလၢ ခါဆူညါအဂီၢ်

စၤရါန့ၣ် အမိၢ်သံအခါ အိၣ်ဒ်ဒၣ် ၁၄ နံၣ်ဖိဒီး တယံၢ်ဘၣ် အဟံၣ်စ့ၢ်ကီး ဘၣ်ဆါကွံာ်ဝံၤ အဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖိတဖၣ် ကဲထီၣ် ပှၤဟံၣ်တအိၣ်ဃီတအိၣ်ဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. နံၣ်တဖၣ်လဲၤပူၤကွံာ်ဝံၤ စၤရါန့ၣ် အဲၣ်ဒိးကျဲၤန့ၢ်အဖိတဖၣ်အဂီၢ် တၢ်န့ၢ်သါလၢခါဆူညါအဂီၢ် ဒ်သိးအကဟ့ၣ်ခီလီၤ ဖိစိၤလံၤစိၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဂုာ်ကျဲးစၢၤမၤဝဲတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ် ဒ်သိးကပှ့ၤန့ၢ်ဟံၣ်တဖျၢၣ်, ဒီးကဟ့ၣ်ဝဲအဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဟံၣ်အဂၢၢ်အကျၢၢ် တဖျၢၣ် တၢ်တမံၤလၢ တန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ နီတဘျီဘၣ် လၢအတၢ်အိၣ်မူပူၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ပာ်ဖှိၣ်ပၢနုာ်လီၤ စ့လၢဟံၣ်ဃီပနံာ်တၢ်ကၤ (တၢ်ပှ့ၤ/ဆါဟံၣ်) လၢခါဆူညါ ဖိစိၤလံၤစိၤအဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်စူၢ်တၢ်နာ် အတၢ်မၤတမံၤန့ၣ် မ့ၢ်နတသ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်ဧါ. ယံး၃၂:၆-၁၂အပူၤ ကစၢ်ယွၤစံးဘၣ် ဝံယံးရမံယၤလၢ အကပှ့ၤန့ၢ် ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ် တချုးဖဲ ပှၤဘၤဘူၤလိၣ်ဖိတဖၣ် ဟဲနုာ်လီၤဒုးန့ၢ် ဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်လၢ တၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဝံအဂီၢ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်ကတိၤအံၤ အခီပညီတအိၣ်အါအါဘၣ်. မ့ၢ်လၢတယံၢ်ဘၣ် အဆၢကတီၢ်န့ၣ် ကယဲၢ်တၢ်အိၣ်လၢ ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် အတၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ် ကဘၣ် တၢ်ဟံးန့ၢ်အီၤန့ၣ်လီၤ.

ဘၣ်ဆၣ် ယံး၃၂:၄၂အပူၤ ကစၢ်ယွၤအၢၣ်လီၤ ဝံယံးရမံယၤလၢ “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ယွၤစံးဒ်အံၤ,…

တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢကစၢ်ယွၤ

ဖဲပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အကရၢကရိ သူၣ်ထီၣ်ဘှီထီၣ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်အခီၣ်ထံးတဖျၢၣ် အဆၢကတီၢ် ကမျၢၢ်တဖၣ် ကွဲးပာ်ဖျါ တၢ်ကတိၤစံးဘျုးစံးဖှိၣ်လၢ ကဒုးသ့ၣ်ညါ တၢ်တဖၣ် လၢတၢ်သူၣ်ထီၣ်အဒူၣ်လိၤ ဒီးတၢ်အဒါလိၤန့ၣ် တချုးလၢတၢ်မၤဝံၤတၢ်သူၣ်ထီၣ် အကိပူၤန့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံအဆၢဖိတဖၣ် တဆၢဘၣ်တဆၢဘၣ် တၢ်ကွဲးဒီးအကပၤန့ၣ် ကွဲးဃုာ်ဝဲ လၢတၢ်ထုကဖၣ် စံးဘျုးတၢ်လၢအမ့ၢ် “ယွၤန့ၣ် ဂ့ၤဝဲဒိၣ်ဒိၣ်အါအါန့ၣ်လီၤ.” ပပာ်တ့ၢ် တၢ်ကွဲးဖိတဖၣ်အံၤ ဒ်သိးကကဲထီၣ် တၢ်အုၣ်အသးတမံၤ လၢခါဆူညါ ဖိစိၤလံၤစိၤသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ဒီးကသ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ တၢ်ကီတၢ်ခဲ, တၢ်တၤတၢ်တဖၣ် လၢပဂီၢ် မ့ၢ်အိၣ်ဘၣ်ဆၣ် ယွၤသူၣ်ကညီၤသးကညီၤပှၤ ဒီးအံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤန့ၣ်လီၤ.

အလီၢ်အိၣ်လၢ ပကဘၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ကစၢ်ယွၤမၤတ့ၢ်လံတၢ်လၢပဂီၢ်ဒီး ပကဘၣ်အုၣ်ပသးလၢ တၢ်အဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ ကကဲထီၣ် တၢ်အဒိအတဲာ်တမံၤ ဖဲယၡါ ၆၃:၇ အပူၤ, ဝံယၡါယၤကွဲးပာ်ဖျါ “ယွၤအဘျုးအဖှိၣ်န့ၣ် ယကဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤအီၤ, တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤန့ၣ် ဒ်ကယဲၢ်တၢ်လၢယွၤမၤဝဲလၢပဂီၢ်...” အကတီၢ်လၢခံစ့ၢ်ကီး ဝံဂံၢ်ထီၣ်ဒွးထီၣ် ကစၢ်ယွၤအတၢ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ်လၢ အပှၤဂီၢ်မုၢ်အဂီၢ် လၢ အတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤဒီစိၤအပူၤ လၢအဆၢဖိ ၉ စံးဝဲ “လၢအဝဲသ့ၣ်အတၢ်…

တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံလၢ အဒိၣ်အယိာ်

ပှၤခရံာ်ဖိတဖၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တချုးမၤတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် အတၢ်ဟ့ၣ်လီၤအသးသမူ ဒီးတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤအမုၢ်နံၤတဖၣ် လၢနွံစီဆှံအပူၤ အဆၢကတီၢ်, ပှၤတခီတၢၤလၢ အဃုမၤတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးတဖၣ် နုာ်လီၤ ခးတဖြဲးကျိ ဒီးပှၤသံခံဂၤ ဖဲကီၢ်ဖရၣ်စ့ၢ်မုၢ်နုာ်ကလံၤထံးတကပၤ(southwest France), လၢပှၤဆါတၢ်ပှ့ၤတၢ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်စံးကတိၤသကိး အၢၣ်လီၤအီလီၤသကိးတၢ်ဝံၤ ပှၤမၤဆူၣ်မၤစိးတၢ်တဖၣ် ပျၢ်လီၤကမျၢၢ်တဖၣ်ခဲလၢာ်ဘၣ်ဆၣ် ကိးတ့ၢ်ဝဲတဂၤ ဒ်သိးကမၤဝဲ ပှၤကညီအကတီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ်ပၢၤကီၢ်(Police) ပှၤအခိၣ်တဂၤ, လၢအမ့ၢ်အၣ်နိဘဲးထါ (Arnaud Beltrame)န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလၢတၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်အိၣ်သနၢ်က့လၢ ပှၤတဆိကမိၣ်ဘၣ်တၢ်အပူၤ လၢအနီၢ်ကစၢ်အတၢ်ပာ်လီၤအသးဒၣ်ဝဲ ဟံးန့ၢ်အိၣ်တ့ၢ်ဝဲဒၣ် လၢပိာ်မုၣ်လၢပှၤကိးတ့ၢ်တဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤအၢပှၤသီတဖၣ် ပျၢ်လီၤကွံာ်ဝဲပိာ်မုၣ်န့ၣ်ဝံၤ လၢတၢ်ခးလိာ်သးကျိ ယၢ်ခီယၢ်ခီအဘၢၣ်စၢၤ ပှၤပၢၤကီၢ်ဂၤအံၤ ဘၣ်ဒိလၢ ကျိချံဒီးလၢခံန့ၣ် သံဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

ခိၣ်နၢ်ပဒိၣ်ဖးဒိၣ်တဂၤလၢ အသ့ၣ်ညါ ပၢၤကီၢ်ပှၤအခိၣ်လၢအမၤပှၤဒူပှၤဃိၤအတၢ်မၤ ဒီးတူၢ်သံအသးအဃိ မၤလၤကပီၤကတိၤဒိၣ်အီၤ ခီဖျိ ယိၤ ၁၅:၁၃,“ပှၤမ့ၢ်ပာ်လီၤကွံာ် အသးသမူလၢအတံၤအသကိးအဂီၢ် ဒီးပှၤတအိၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံဒိၣ်န့ၢ် အဝဲန့ၣ် နီတဂၤဘၣ်.” ဒ်အမ့ၢ်ပှၤလၢအနာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အဃိန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ် စံးကတိၤဝဲဆူ အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်အအိၣ် ဖဲတၢ်အီၣ်သကိး ဟါတၢ်အီၣ်လၢခံကတၢၢ်ဝံၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.…